Jak uzyskać orzeczenie o niepełnosprawności.
1. Jakie warunki należy spełnić?
Musisz spełniać następujące warunki:
- Mieć ukończone 16 lat
- Posiadać naruszoną sprawność organizmu — czyli ograniczenia zdrowotne, które w znaczący sposób wpływają na Twój stan funkcjonowania.
- W związku z ograniczeniami:
- być niezdolnym do pracy zarobkowej lub potrzebować przystosowania stanowiska pracy; albo
- wymagać opieki lub pomocy innych osób; albo
- napotykać trudności w codziennym funkcjonowaniu i potrzebować urządzeń wspomagających (np. protezy, pompy insulinowej)
Uwaga: samo posiadanie choroby z listy nie oznacza automatycznie, że uzyskasz orzeczenie — istotna jest ocena ograniczeń w funkcjonowaniu.
2. Kto może wnioskować?
- Osoba zainteresowana — jeśli ma ukończone 18 lat.
- Rodzic, opiekun prawny lub kurator — jeśli osoba niepełnosprawna ma mniej niż 18 lat albo jest ubezwłasnowolniona.
- Kierownik ośrodka pomocy społecznej — jeśli osoba lub jej opiekun wyrazi zgodę.
3. Co musisz przygotować?
Przed wizytą w odpowiednim zespole, zgromadź następujące dokumenty:
- Wniosek o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności – formularz dostępny w powiatowym zespole lub do pobrania na jego stronie.
- Zaświadczenie lekarskie o stanie zdrowia – również do pobrania lub wydania przez zespół; trzeba je wypełnić u lekarza prowadzącego. Uwaga: ważne 30 dni od daty wystawienia.
- Dokumentacja potwierdzająca Twój stan zdrowia – karty informacyjne leczenia, wyniki badań, dokumentacja szpitalna lub ambulatoryjna, opinie psychologiczno-pedagogiczne, jeśli są.
- Jeśli wnioskujesz też o legitymację osoby niepełnosprawnej – dodatkowe dokumenty: wniosek o legitymację, orzeczenie o stopniu niepełnosprawności, aktualne zdjęcie (35 mm × 45 mm).
- Warto zabrać oryginały dokumentów do wglądu, jeśli masz kopie.
4. Jak wygląda cały proces?
Przejdźmy przez poszczególne kroki:
- Przygotuj wniosek i wydruk zaświadczenia lekarskiego.
- Udać się do lekarza, który prowadzi Twoje leczenie, aby wypełnił zaświadczenie.
- Wypełnij sam wniosek o orzeczenie.
- Zbierz pozostałe dokumenty (dokumentacja medyczna etc.).
- Złóż wniosek wraz z dokumentami w odpowiednim dla Ciebie zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności. Ważne: zaświadczenie lekarskie ma ograniczoną ważność (30 dni).
- Otrzymasz pismo z informacją o terminie posiedzenia składu orzekającego — Twój udział w tym posiedzeniu jest obowiązkowy (chyba że zostanie wydane orzeczenie zaocznie, z uwagi na stan zdrowia).
- Staw się w wyznaczonym terminie. Zespół zbada Twoją sytuację i oceni zakres ograniczeń oraz przypisze odpowiedni stopień niepełnosprawności.
- Po posiedzeniu czekaj na wydanie orzeczenia — może być wydane na stałe lub na określony czas.
- Gdy orzeczenie stanie się prawomocne, możesz złożyć wniosek o wydanie legitymacji osoby niepełnosprawnej — dzięki niej będziesz mógł korzystać z ulg i uprawnień.
5. Kiedy można składać wniosek?
- W dowolnym momencie — jeśli składasz wniosek po raz pierwszy.
- Najwcześniej 30 dni przed końcem ważności obecnego orzeczenia — jeśli już je posiadasz i wygasa.
6. Gdzie złożyć dokumenty?
Orzeczenie
W powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności w miejscu:
- Twojego stałego pobytu, lub
- Twojego obecnego pobytu, jeśli znajdujesz się poza miejscem zameldowania (np. w szpitalu, w zakładzie karnym, w domu pomocy społecznej).
Legitymacja osoby niepełnosprawnej
W urzędzie miasta lub w starostwie powiatowym w Twoim miejscu zamieszkania.
7. Czy to kosztuje?
Usługa jest bezpłatna.
8. Ile trzeba czekać?
Na termin posiedzenia składu
- Zazwyczaj pisemne zawiadomienie dostaniesz do 1 miesiąca od złożenia kompletnego wniosku.
- W sprawach skomplikowanych czas oczekiwania może wynieść do 2 miesięcy — zespół poinformuje Cię wtedy o wydłużonym terminie i przyczynie.
Na otrzymanie orzeczenia
- Po posiedzeniu: orzeczenie zostaje wydane w ciągu 14 dni kalendarzowych.
- Możesz je odebrać osobiście lub otrzymać pocztą na wskazany adres.
Co jeśli nie możesz być obecny?
- Jeśli nie stawisz się na posiedzenie, musisz usprawiedliwić nieobecność w ciągu 14 dni od terminu — w przeciwnym razie sprawa zostanie pozostawiona bez rozpoznania.
- Jeżeli ze względu na stan zdrowia nie możesz stawić się — możesz złożyć wniosek o badanie w miejscu, gdzie przebywasz.
9. Stopnie niepełnosprawności
Zespół może orzec jeden z trzech stopni:
- Znaczny – gdy jesteś osobą całkowicie zależną od opieki innych przez co najmniej 12 miesięcy lub niezdolną do pracy i wymagającą przystosowania stanowiska pracy.
- Umiarkowany – gdy wymagane jest czasowe lub częściowe wsparcie innych osób przez ponad 12 miesięcy lub przystosowanie pracy.
- Lekki – gdy możesz pracować częściowo (np. na pół etatu), masz istotne ograniczenia, problemy w codziennych czynnościach, potrzebujesz urządzeń wspomagających.
10. Co zrobić, gdy nie zgadzasz się z orzeczeniem?
- Masz prawo odwołać się do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności w ciągu 14 dni kalendarzowych od otrzymania orzeczenia.
- Jeśli nadal się nie zgadzasz z orzeczeniem wojewódzkiego zespołu — możesz odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w ciągu 1 miesiąca od otrzymania orzeczenia wojewódzkiego zespołu.
11. Podstawa prawna
Usługa opiera się m.in. na:
- Ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych
- Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 lipca 2003 r. w sprawie orzekania o niepełnosprawności i stopniu niepełnosprawności
Podsumowanie
Uzyskanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności wymaga przygotowania dokumentów, złożenia wniosku, udziału w posiedzeniu i oczekiwania na decyzję. Choć proces może wydawać się skomplikowany, dobrze przygotowany wniosek i pełna dokumentacja znacznie zwiększają szanse na sprawne przejście przez procedurę.
Masz pytania:
Zadzwoń: 600986874
Napisz: e.gorecka@av-kancelaria.pl
Źródło www.gov.pl
KONTAKT
Masz pytania?
Nazywam się Elżbieta Górecka. Jako ekspert kadrowo-płacowy zajmuję się również tematyką PFRON. W kwestiach PFRON od ponad 10 lat wspieram firmy z sukcesem pozyskując dla nich dofinansowania do pensji pracowników oraz obniżając obowiązkowe wpłaty do PFRON.
PFRON, szkolenia, dofinansowania i wpłaty.
ul. Wiejska 10, 44-200 Rybnik